अफ्रिकेत व्यापार चाले. योग्य असे मार्गदर्शन करीत. ती कुळे (परशुरामाचा काळ अंदाजे इ. स. पूर्व राजसूय यज्ञाच्या वेळी सहदेवाने बौद्ध धर्माच्या प्रचारासाठी धर्मरक्षित अशी – शांडिल्य, मुद्गल, गालव, ५००० वर्षे शूर्पारक देश जिंकून घेतला असा नावाच्या भिक्षूची नेमणूक करण्यात विश्वकेतू, सुमंत, कण्व, वसू, सांवणी, पुढे हा भूभाग अपरांत देशाचा । उल्लेख आहे. नंतर वानप्रस्थादरम्यान आली होती.
अशोकाच्या आठव्या व सुनयो, कौळव, दालभ्य, द्विलोभा, भाग झाला. रघुवंशाच्या चवथ्या असताना पांडव येथे आले होते. त्यांनी नवव्या धर्माज्ञांचे शिलालेख सोपारा परावसु, शंखपाळ, भुचंडी, मुकुंड, संर्गातील ५८व्या श्लोकातसुद्धा या सर्वप्रथम मंदिरात जाऊन देवतांचे येथे मिळाले होते. यावरून या नंदपाळ, कुर्म आणि लोम. या भागाचा म्हणजेच अपरांताचा उल्लेख / दर्शन घेतले.
त्यानंतर समुद्राचे प्रदेशाच्या भरभराटीची तसेच स्थान कुळांतील सर्व लोकांनी परंपरेने प्राप्त आला आहे. दक्षिणेकडील उल्लंघन करून परशुरामक्षेत्राचे दर्शन माहात्म्याची कल्पना येते. या शहराला ज्ञानाचा उपयोग करून नवीन दिग्विजयानंतर रघुराजा या भागात घेतले, असे मानले जाते.
१८ द्वारे असणारी तटबंदी होती. या शहरात अनेक धनाढ्य लोक राहत होते. येथे चंदनाच्या लाकडापासून तयार केलेले बौद्ध मंदिर होते. येथील जन नुसते धनाढ्य नव्हते तर दानीही होते. विविध ठिकाणी येथील दानधर्माचा उल्लेख आहे. कान्हेरी येथील लेणी कोरण्यासाठी, स्तूप कोरण्यासाठी, पाणपोईसाठी येथील धनिकांनी दाने दिली होती. तसेच कान्हेरी येथील धरणासाठी पूर्ण नावाच्या व्यापाऱ्याने दान दिले होते.
तसेच नाणेघाट, कार्ले येथील लेण्यातसुद्धा शूर्पारक येथील धनिकांनी दाने दिल्याचा उल्लेख आहे. कार्ले येथील स्तंभासाठी सोपारा येथील भदंत सतिमित्र या गुरूने दान दिले होते. विजय नावाचा राजा
आपले राज्य सोडून सोपारा भागात आहे. इ. स. पूर्व २२५ वर्षे अनेक राणी पाण्यावर चालू न शकता पाण्यात आला. त्याने येताना आपल्या प्रवासवर्णने, शिलालेखांतून अथवा पडली. तिने परत दोनदा प्रयत्न करून प्रजेलासुद्धा येथे आणले. यामध्ये ६६ ताम्रपटातूनसुद्धा या भूभागाचा उल्लेख पाहिला, परंतु तिला यश आले नाही
कुळांचा समावेश होता. यात २७ येतो. पेरिप्लस ऑफ द एरिथेईन सी म्हणून तिने तो नाद सोडून दिला. सोमवंशीय, १२ सूर्यवंशीय आणि ९ Perilous of the Erythraean दागिन्यांच्या मोहामुळे तिने दैवी शक्ती Sea या प्रवासवर्णनात लेखक गमवली हे तिच्या लक्षात आले. सर्व
शेषवंशीय कुळे होती. बिंब राजापूर्वी म्हणतो की, शूर्पारक येथे सोने व चादी दागिने परत करून ती दोघे सुखाने येथे एकसंध राजसत्ता नव्हती त्यामुळे स्वस्त भावात मिळत असे. (अंदाजे साधे जीवन जगू लागली. येथे प्रशासकीय व्यवस्था मार्गी लावणे सन पहिले शतक), ठाणे येथे सोपाऱ्यासंबंधी बौद्ध साहित्यातही व सांस्कृतिक घडी बसवणे ही कामे | जिल्हाधिकारी कार्यालयाचे काम चालू एक कथा आहे. सोपारा हे
प्राधान्याने करावी लागली. यासंबंधी असताना सन १०४९ चा ताम्रपट समुद्राजवळ विकसित होणारे बंदर विस्तृत माहिती ‘महिकावतीची बखर’· मिळाला होता. त्यात विरार, पेल्हार, होते व परदेशी व्यापराचे मुख्य केंद्र या पुस्तकात मिळते. (१३ वे शतक) शूर्पारक या ठिकाणांचा उल्लेख आहे. होते. या शहरात परदेशाशी व्यापार वसई किल्ला सन १०१६च्या शिलालेखानुसार करणारे तसेच परदेशात जाऊन यानंतर सन १५३१ मध्ये शुरिक बंदरातून जाताना भाभन श्रेष्ठी व्यापार करणारे व्यापरीसुद्धा होते. पोर्तुगिजांनी वसई आपल्या ताब्यात व द्वनमश्रेष्ठी यांना करांतून सवलत त्यांपैकी एक पूर्ण नावाचा व्यापारी येथे घेतली व येथे आपली सत्ता स्थापन देण्यात आली होती. हरिपालदेव याच्या राहत होता, तो तीन-चार वेळा केली. येथे ख्रिस्ती धर्माच्या प्रसाराचे १०७०च्या शिलालेखानुसार रांजली परदेशीसुद्धा व्यापारासाठी जाऊन कार्य सुरू केले. सुरक्षिततेसाठी एक येथील बागेच्या दानाचा उल्लेख आहे.
आलेला होता. संसारातून व किल्ला बांधला. प्रार्थनेसाठी अनेक हरिपालदेव याच्या १०७२च्या व्यापारातून विरक्ती आल्यावर त्याने गिरिजाघरे बांधली. त्यांपैकी सहा शिलालेखानुसार वटार येथील बौद्ध धम्माच्या तत्त्वज्ञानाचा अभ्यास किल्ल्यात होती. पहिले गिरजाघर सन गावातील दिवाकर भट्ट याला दिलेल्या सुरू केला. त्याला या अभ्यासात ब्रह्मदेव १५३६ साली उभारण्यात आले होते. दानाचा उल्लेख आहे. वटार लवकरच गती प्राप्त झाली. स्थानिक वसईत गोन्सालो ग्रेसीया यांनी ख्रिस्ती विरारपासून जवळ आहे. तेराव्या गुरूंनी दिले ज्ञान त्याला अपुरे वाटू नाहीत.
परंतु अनेक ठिकाणी धर्माचा विशेष अभ्यास केला होता. शतकातील शिलालेखात ‘पापडी’ लागले. म्हणून तो गौतम बुद्धांपर्यंत मिळालेल्या अथवा असलेल्या त्याच्या जोरावर ख्रिस्ती धर्माच्या गावातील दानाचा उल्लेख आहे. पोहोचला त्यांच्याकडून बौद्ध धम्माच्या मूर्तीवरून हे लक्षात येते. चक्रेश्वर प्रसाराचे कार्य करण्यासाठी ते पापडी गाव वसईजवळ आहे. तत्त्वज्ञानाचा अभ्यास करू लागला. येथील ब्रह्मदेव, हरिहर, विष्णू, जपानमध्ये गेले होते. तेथील कार्याच्या चक्रेश्वर
पूर्णाने एवढी प्रगती केली की गौतम शंकरपार्वती, गरुड, जुन्या – जोरावर त्यांना संतपद सन १८६२ चक्रेश्वर तीर्थाशी संबंधित एक बुद्धांनी स्वतः पूर्णाला बौद्ध धम्माची शिवलिंगाच्या शाळूची प्रतिमा, वीरगळ, मध्ये देण्यात आले होते. अशा प्रकारे दंतकथा सांगितली जाते. जिथे आता दिक्षा दिली होती. पूर्णाच्या निष्ठेमुळे नाळा गावातील परशुराम, विष्णू, गौतम भारतातील पहिले संतपद वसईपुत्राला स्तूप आहे त्याला पूर्वी लोक बुरुड गौतम बुद्ध प्रसन्न होते. पूर्णाच्या ऋषी, निर्मळ येथील शंकराच्या मिळाले आहे. उत्तरेकडील भागाचे राजाचा कोट म्हणून ओळखत असत.
आग्रहामुळे गौतम बुद्ध शूर्पारक नगरीत मंदिरातील अनेक मूर्ती, अशी अनेक प्रशासकीय कार्यालय येथे स्थापन बुरुड राजा व राणी दोघेही सात्त्विक येऊन गेले होते. शूर्पारकात एक बौद्ध उदाहरणे देता येतील. निर्मळ येथील करण्यात आले होते. शिवाजी विचाराचे व साधी राहणी असणारे होते. स्तूप उभारला गेला होता. ९ एप्रिल शंकराचार्यांची समाधी हे तर येथील महाराजांचे व पोर्तुगिजांचे संबंध चक्रेश्वराचे निस्सीम भक्त होते. राणी १८८२ साली भंवरलाल इंद्रजी यांनी स्थानमाहात्म्य अधिक अधोरेखित सलोख्याचे होते. पुढे १७३७ ते स्वतः दैवगुणांनी संपन्न होती.
ती येथे उत्खनन केले तेव्हा येथे बुद्धांच्या करते. पुरी पीठाचे पाचवे शंकराचार्य १७३९ या कालावधीत मराठ्यांनी चक्रेश्वर तीर्थात पाण्यावर चालत जात आठ धातूच्या मूर्ती, सुवर्णफुले व अरण्यस्वामी हे नेहमीप्रमाणे चिमाजी आप्पांच्या नेतृत्वाखाली वसई असे व तेथून पाणी आणून स्वयंपाक सातवाहन राजाची सुवर्णमुद्रा सापडली हिंदुधर्माच्या प्रचारासाठी निर्मळ येथे आपल्या ताब्यात घेतली. पण दुर्दैव करत असे. पुढे राणीला स्त्रीसुलभ होती. यावरून या गावाचे ऐतिहासिक आले होते. येथील स्थानमाहात्म्य असे की पुढे सन १८०२ पर्यंत स्वभावाप्रमाणे सोन्याच्या दागिन्यांचा महत्त्व अधिकच अधोरेखित होते. आणि नैसर्गिक सौदर्य पाहून ते मराठ्यांनी येथे राज्य केले व इंग्रजांशी मोह झाला व राजाजवळ तिने आपली ब्रह्मदेव
कायमचे येथेच राहिले. यांच्या बरोबर येथेच तह करून मराठी सत्ता त्यांच्या इच्छा प्रदर्शित केली. ते ऐकून राजाला त्यानंतर शंकराचार्यांनी भारतभर अनेक जनही येथे आले व स्थायिक ताब्यात दिली. देशाला स्वातंत्र्य आश्चर्य वाटले; परंतु राजाने तिची हिंदुधर्माच्या पुनःस्थापनेच्या कार्याची झाले. श्री अरण्यस्वामीनी अखेरपर्यंत मिळेपर्यंत येथे इंग्रजांची सत्ता होती. इच्छा पुरी केली. दुसरे दिवशी राणी सुरवात केली होती. त्याचेच परिणाम ‘आपले हिंदुधर्माच्या प्रचाराचे कार्य पार सर्व दागिने परिधान करून पाणी
अशा प्रकारे साधारणतः शूर्पारकातही दिसू लागले होते. या पाडले व निर्मळ येथे समाधी घेतली. परशुरामापासून आतापर्यंत सात हजार आणण्यास गेती, परंतु तिने पाण्यावर ठिकाणी अनेक मंदिरांची उभारणी या नंतर चंपानेर येथील बिंब राजा वर्षांचा इतिहास या भूमीला आहे. चालण्याची शक्ती गमवलेली होती. केली गेली. ती मंदिरे आता दिसत
मनसर आणि नगरधन येथील उत्खनने आतापर्यंत झालेल्या हाती घेतलेल्या कामाचे स्वरूप यांना अंदाज बांधावयाचा होता. मूलस्थान, त्यांची पहिली पुरिका उत्खननांमध्ये मनसर व अनमोल आहे. पण हल्ली चालू बहुतांश लेखांची प्राप्तिस्थाने येथील राजधानी, गुप्तराजांच्या गंगेच्या नगरधन येथील उत्खनने ही असलेल्या गवेषण-उत्खनन कामाचे नर्मदेच्या दक्षिणेस व जेथून ताम्रपट खोऱ्यातील प्रभावामुळे त्यांनी महत्त्वाची आहेत आणि वाकाटक महत्त्व समजून घेण्यासाठी टी. ए. वितरित केले ती ठिकाणे प्राचीन विंध्याच्या उत्तरेतून विदर्भात केलेले पुरातत्त्वाच्या दृष्टीने अर्थपूर्ण ठरणार वेलस्टेड या संशोधकाने १९३४ विदर्भातच असल्यानेही राजधानी स्थलांतर यांविषयीच्या काशी प्रसाद आहेत. आणि त्यामुळेच नगरधन येथे साली मनसर येथील पुरातत्त्वीय