Vihir Anudan yojana: महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजना म्हणजेच मनरेगा सिंचन विहिरी खोदण्यासाठी 4 लाख रुपये अनुदान देईल.
यासंदर्भातील शासन निर्णय 4 नोव्हेंबर 2022 रोजी जारी करण्यात आला आहे.
त्यानुसार महाराष्ट्रात आणखी 3 लाख 87 हजार 500 विहिरी खोदणे शक्य असल्याचे भूजल सर्वेक्षण आणि विकास यंत्रणेने म्हटले आहे.
मग विहिरीसाठी अनुदान मिळण्यासाठी पात्रतेचे निकष काय आहेत? यासाठी कुठे आणि कसा अर्ज करावा? याबाबतची सविस्तर माहिती आपण या बातमीत पाहणार आहोत.
शासनाच्या लिंकसाठी
येथे क्लिक करा
लाभार्थीची निवड कशी केली जाते?
या योजनेंतर्गत खालील संवर्गातील अर्जदारांना प्राधान्याने विहीर मंजूर करण्यात येईल, असे शासन निर्णयात नमूद करण्यात आले आहे.
1. अनुसूचित जाती
2. अनुसूचित जमाती
3. भटक्या जमाती
4. विमुक्त जाती
5. दारिद्र्यरेषेखालील लाभार्थी
6. स्त्री-प्रमुख कुटुंबे
7. अपंग व्यक्ती असलेली कुटुंबे
8. जमीन सुधारणांचे लाभार्थी
9. इंदिरा आवास योजनेचे लाभार्थी
10. अल्पभूधारक शेतकरी (2.5 एकरपर्यंत शेतजमीन)
11. लहान जमीनधारक शेतकरी (5 एकरपर्यंत शेतजमीन)
लाभार्थीची पात्रता
1.अर्जदाराकडे 1 एकर शेतजमीन संलग्न असावी.
2. पिण्याच्या पाण्याच्या विहिरीपासून 500 मीटरपेक्षा जास्त अंतरावर सिंचन विहिरी खोदल्या जाऊ शकतात.
3. अनुसूचित जाती-जमाती, दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबांसाठी दोन विहिरींमधील 150 मीटर अंतराची अट लागू नाही आणि खाजगी विहिरीपासून 150 मीटर अंतराची अट लागू होणार नाही.
4. लाभार्थीच्या सातबारात विहिरीची आधीच नोंदणी केलेली नसावी.
5. एकूण क्षेत्रफळाचे प्रमाणपत्र कलम 8-अ असावे.
6. एकापेक्षा जास्त शेतकरी विहीर घेऊ शकतात, जमिनीचे एकूण क्षेत्र 1 एकरपेक्षा जास्त असावे.
7. अर्जदार जॉब कार्डधारक असणे आवश्यक आहे.
शासनाच्या लिंकसाठी
येथे क्लिक करा
अर्ज कुठे आणि कसा करायचा?
सध्या मनरेगा अंतर्गत वैयक्तिक लाभाच्या सिंचन विहिरींसाठी ग्रामपंचायतीकडे अर्ज करावयाचा आहे. ऑनलाइन अर्ज प्रणाली सुरू झाल्यानंतर शेतकरी ऑनलाइन अर्ज करू शकतात.
शासन निर्णयाने या अर्जासाठी नमुना दिलेला आहे, तो तुम्ही खालील फोटोमध्ये पाहू शकता. अशा प्रकारे तुम्ही साध्या कागदावर अर्ज करू शकता.
अर्ज पूर्ण केल्यानंतर, अर्जदाराला संमतीपत्र देखील द्यावे लागेल. शासन निर्णयासोबत नमुना संमती पत्र जोडलेले आहे. शासन निर्णयाची लिंक येथे देत आहोत.
शासनाच्या लिंकसाठी
येथे क्लिक करा.
अर्जासोबत जोडायची कागदपत्रे
अर्ज पूर्ण झाल्यानंतर, अर्जदाराने त्याच्यासोबत खालील कागदपत्रे जोडली पाहिजेत.
1. सातबाराचा ऑनलाईन उतारा
2.8-A चा ऑनलाइन उतारा
3. मनरेगा जॉब कार्डची प्रत
4. सामुदायिक विहीर घ्यायची असल्यास त्या सर्वांना लागून असलेल्या 40 गुंठे जमिनीचा पंचनामा आणि पाणी वापराबाबत सर्वांचा करार.
अर्जदाराने अर्ज व सोबतची कागदपत्रे ग्रामपंचायत कार्यालयात जमा करावीत. हा अर्ज ऑनलाइन भरण्याचे काम ग्रामपंचायतीमार्फत केले जाणार आहे. ग्रामपंचायतीने शेतकऱ्यांना पावती द्यावी.
विहिरीच्या कामाच्या प्रशासकीय मान्यतेनंतर सामान्य परिस्थितीत विहीर पूर्ण होण्याचा कालावधी 2 वर्षांचा असतो. अपवादात्मक परिस्थितीत (दुष्काळ, पूर इ.) विहीर पूर्ण होण्याचा कालावधी कमाल ३ वर्षे असेल.
शासनाच्या लिंकसाठी
येथे क्लिक करा
आर्थिक मदत किती?
महाराष्ट्र हे मोठे राज्य आहे आणि प्रत्येक भागाची स्थानिक आणि भौगोलिक परिस्थिती वेगळी आहे. त्यामुळे राज्यासाठी विहिरीचा एकच आकार आणि दर निश्चित करणे शक्य नाही.
त्यामुळे विहिरीच्या कामाच्या आर्थिक व तांत्रिक बाबी निश्चित करण्यासाठी जिल्हाधिकाऱ्यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन करण्यात येणार आहे.
त्यानुसार प्रत्येक जिल्ह्याने एका विहिरीसाठी चार लाख रुपयांपर्यंतचे अनुदान मंजूर करावे. असे सरकारकडून स्पष्ट करण्यात आले आहे.